Depositogarantieregeling komt voor velen te laat
PHILIPSBURG – De Centrale Bank van Curacao en Sint Maarten (CBCS) heeft de regeringen van beide landen een ontwerp verordening voorgelegd voor de vaststelling van een depositogarantieregeling. Deze maatregel beschermt de tegoeden van rekeninghouders bij banken met een licentie van de Centrale Bank. Voor rekeninghouders by the Christian Kingdom Cooperative (CKC) in Sint Maarten en voor verontruste rekeninghouders by the Girobank in Curacao komt het voorstel echter te laat.
De Centrale Bank stelt in een persbericht dat het de ontwerp verordening gaat bespreken met de twee landen voor het wordt ingediend voor besluitvorming en implementatie; het kan dus nog wel even duren voor de regeling in werking treedt.
Het is op dit moment nog onduidelijk to welk bedrag de regeling tegoeden gaat beschermen. De Centrale Bank zegt dat bij het vaststellen hiervan rekening gehouden wordt met internationale normen.
De banken moeten een premie aan het depositogarantiefonds gaan betalen; de hoogte van deze premie is gebaseerd op het individuele risicoprofiel van de banken. De premie is ook bedoeld om verantwoord gedrag onder bankiers te stimuleren.
Waarom een depositogarantieregeling noodzakelijk is voor rekeninghouders in Curacao en St. Maarten blijktt uit de geschiedenis van twee financiële instellingen: de kredietcoöperatie Christian Kingdom Cooperative (CKC) en de Girobank in Curacao.
CKC opende in 2003 een kredietcoöperatie in 2003 onder toezicht van de Centrale Bank. Op 5 november 2010 trok de toezichthouder de vergunning in en vroeg de rechtbank om CKC failliet te verklaren.
“Anders dan inleggers bij andere financiële instellingen hebben inleggers bij kredietcoöperaties stemrecht en ze worden meer beschouwd als eigenaren,” zo stelde de Centrale Bank in een persbericht op 10 october 2010.
En daar zit precies de pijn voor de deelnemers in CKC. Volgens Efrich Lourens verloren die deelnemers bijna 1.5 miljoen dollar (bijna 2.7 miljoen gulden) in het faillissement en bleven ze allemaal met lege handen achter. Er was indertijd geen depositogarantieregeling en ook geen deposito verzekeringssysteem. Maar zelfs die laatste optie zou de CKC-deelnemers geen bescherming hebben geboden omdat ze worden beschouwd als eigenaren van de kredietcoöperatie. “Een deposito verzekeringssysteem is bedoeld om inleggers te beschermen, niet eigenaren,” legde de Centrale Bank al in 2010 uit in een persbericht. “In het geval van kredietcoöperaties zal een verzekeringssysteem anders zijn dan dat voor andere spaarinstellingen.”
Pogingen van de inleggers om de Centrale Bank juridisch aansprakelijk te stellen voor de neergang van CKC faalden. De rechtbank in St. Maarten verklaarde de curator in het CKC-faillissement, advocaat Jeron Veen, op 2 juni 2015 niet-ontvankelijk omdat hij alleen schade had geclaimd voor de rekeninghouders terwijl er andere crediteuren waren (er was in feite één andere crediteur met twee aparte claims).
Rechter Tamara Tijhuis stelde dat curatoren zijn benoemd om een faillissement af te handelen in het belang van alle crediteuren en niet ten behoeve van een specifieke groep.
Maar zelfs nu, negen jaar na het CKC faillissement, hebben voormalige spaarders hun jacht op de 1.5 miljoen dollar die ze verloren niet opgegeven. Efrich Lourens liet StMaartenNews.com weten dat de Centrale Bank tot nu toe gefaald heeft een depositiogarantieregeling vast te stellen. “Maar dat neemt niet weg dat ze al die tijd aansprakelijk zijn geweest. Ik heb mijn zaak in eerste aanleg gewonnen, maar ik verloor in hoger beroep vanwege een tekort aan fondsen en deskundig juridisch advies. Maar wij, de spaarders, zullen terugkomen zodra we het geld hebben voor juridische bijstand.”
Lourens stelt ook dat de spaarders zowel het land Curacao als de Centrale Bank verantwoordelijk houden. “We bereiden ons erop voor om Curacao en de Centrale Bank weer voor de rechter te slepen om ons geld terug te krijgen want het is bewezen dat het toezicht onvoldoende was.” Gedurende de rechtzaak tegen de Centrale Bank en St. Maarten gaven beide elkaar de schuld, legde Lourens uit aan StMaartenNews.com. “De rechter merkte op: ‘iemand moet verantwoordelijk zijn geweest voor het geld’, en om die reden blijven we tot het glorieze einde vechten.” concludeerde Lourens.
De Girobank in Curacao functioneerde sinds 2013 onder een door de Centrale Bank opgelegde noodmaatregel. Op 10 december 2019 sloot de CBCS de Girobank tijdelijk in een poging het vertrouwen onder rekeninghouders te herstellen.
De Centrale Bank stelde destijds dat rekeninghouders zouden kunnen beschikken over hun tegoeden tot een bedrag van 10,000 gulden en verzekerde dat hierdoor voor meer dan 90 procent van de rekeninghouders al hun geld veilig was. “Dit is gebaseerd op internationale depositorgarantie normen,” zo stelde de bank.
De Girobank heeft 450 miljoen gulden ($250 miljoen dollar) nodig om overeind te blijven. CBCS interim directeur Bob Traa zei in December dat de Centrale Bank al 270 miljoen gulden ($150 miljoen dollar) in liquiditeitssteun in the bank had gepompt: “Dat is een verlies voor alle belastingbetalers.”
De regering van Curacao heeft onlangs voorgesteld om de heffing op het wisselen van vreemde valuta te verhogen om de 450 miljoen boven water te krijgen, maar dit idee is in St. Maarten verkeerd gevallen.
Pogingen om van het problem af te komen door de Girobank te verkopen hebben gefaald, alhoewel voormalig CBCS-President Dr. Emsley Tromp recentelijk op een conferentie over economie en werkgelegenheid onthulde dat er in 2016 een geschikte koper was gevonden.
Tromp zei dat de overeenkomst met deze koper “goed gedocumenteerd” is en dat het is opgeslagen in de archieven van de Centrale Bank. Dat de verkoop niet doorging komt volgens Tromp voor rekening van zijn opvolgers – Jerry Hasselmeyer, Alberto Romero, Leila Matroos-Lasten, Bob Traa en de huidige CBCS-President José Jardim.
Voor een uitleg over de werking van de depositogarantieregeling elders in het koninkrijk zie Bescherm Uw Geld.
###
Gerelateerde links:
Plan for deposit guarantee regulation: too little, too late
Opiniestuk Hilbert Haar: “Bescherm Uw Geld“
